De vrije man

Je merkt het raam pas op als er vuil op zit. Dan wrijf je wat. Maar slecht gezeemde ramen zijn een grotere doorn in het oog dan ongezeemde ramen. Smerigheid blijft nooit uit echter, en lang ongewassen schiet het raam haar doel voorbij. Zodra je met ramen zit, rest er geen bevredigende keuze anders dan te leren zemen, en daarin tot aan onbevlekt zicht continue te verbeteren.

Niet in afzondering, maar onderling afhankelijk ontstaan jij en ik, een object, een gebeurtenis; alles . Het zet te denken over de invloed die je uitoefent met je woorden, ideeën, handelingen.  Een fraai gedichtje over dit centrale begrip in het boeddhisme: You Are Me  You are me and I am you.  It is obvious that we inter-are.  You cultivate the flower in  yourself so that I will be beautiful.  I transform the garbage in myself so  that you do not have to suffer.  I support you you support me.  I am here to bring you peace  you are here to bring me joy. (Thich Nhat Hanh)

Het had van alles kunnen zijn. Het had ijskoud kunnen zijn, het had halfzijdige verlamming kunnen zijn, het had onenigheid kunnen zijn, of herrie. Het had een knellende schoen kunnen zijn, verbroken relatie, een verloren klant. De mogelijkheden die een dag, een mens, een moment, in zich draagt, zijn onvoorstelbaar divers en talrijk. Maar hoe weet je de afwezigheid van een belemmering? Je kunt het niet aanwezig zijn van iets, niet waarnemen. Ons systeem werkt niet in termen van ‘nee’, ‘niet’ of ‘geen’; het heeft geen mogelijkheid een ontkenning of schaarste te meten. Het functioneert op basis van wat is. Dus hoe waardeer ik m’n gezondheid? Hoe merk ik de balans van de samenleving waarin ik nu leef? Hoe wordt de waarde van vrede zichtbaar? Hoe geniet ik van stilte? Hoe kan ik dát zien wat er al is vóórdat de pleuris uitbreekt? Hier is een voorstel: Door nu, op het moment dat ze je nog niet overvallen hebben, contact te maken met die mogelijke beknellingen, ongemakken en grenze

Vorige week overleed Robert Pirsig, vooral bekend als auteur van het invloedrijke boek “Zen en de Kunst van het Motoronderhoud”. Het in 1974 gepubliceerde verslag van een tocht per motor door de Verenigde Staten, dat volgens Pirsig zelf feitelijk weinig van doen heeft met Zen Boeddhisme danwel het onderhoud van motorfietsen, schijnt geheel in de toenmalige hippietijdgeest een oosters getint licht op de oneindige tegenstellingen waaraan een mens zich op de tast naar morgen ontegenzeggelijk stoot.