Betoverende ontmaskeraar; Joseph Campbell


Over het avontuur
dat we aangaan
het pad door den vreemde
de test in het donker
zei Jo:


“We hoeven het avontuur niet in ons eentje aan te gaan
Want de helden van alle tijden gingen ons voor
Het labyrint is geheel en al bekend
We hoeven slechts het spoor van het heldenpad te volgen
En waar we dachten volstrekte chaos te zullen treffen
Zullen we een God vinden
En waar we dachten een ander te moeten overwinnen
Zullen we onszelf overwinnen
En waar we dachten het verre vreemde in te trekken
Komen we tot de kern van ons eigen bestaan
En waar we hadden gedacht alleen te zullen zijn
Zullen we zijn met de hele wereld”

Er gaan geen vijf minuten voorbij zonder dat er op het gezicht een grote, goedkeurende glimlach van herkenning verschijnt, bij het kijken naar oude opnamen waarin Joseph Campbell spreekt. Campbell, inmiddels niet meer in levende lijve onder ons, was gek van de verhalen die mensen sinds mensenheugenis aan elkaar door hebben gegeven, en aan de hand waarvan ze zich een beeld verschaffen van zichzelf en hun plaats in het grotere geheel.

Van de Indianen en hun natuurverering in Noord Amerika via de initiatie-riten van de Afrikaanse bosjes-mannen, de Europese ridderromantiek en zelfkastijding van de Hindoe-yogi’s, tot aan de Star Wars cult van onze moderne tijd. Hij bestudeerde de rituelen en gebruiken in talloze (sub)culturen, religies en samenlevingsvormen van alle plaatsen en tijden en weet jou altijd feilloos in het middelpunt te zetten van de scène die zo ver van je bed leek. 

“Wat heb ik met de maan, het noorden, en de seizoenen te maken? Hoe kun je kijken naar de betekenis en rol van geboorte, huwelijk, gebed?” Campbell heeft me met terugwerkende kracht begrip en interesse bijgebracht voor wat ik als kind jarenlang in de kerkbanken aanhoorde. Maar ook voor triviale onderwerpen als dromen, veeteelt, cirkels, en vliegen. Z’n aantrekkelijke, jongensachtige vertelstijl en twinkeling in de ogen maken z’n anekdotes springlevend.

Als het er weg van heeft dat ik Joseph Campbell en z’n werk hier zit aan te prijzen… dan klopt dat. Met klem aanbevolen!


Reacties