De vrije man

“Waar ter wereld vind ik genoeg leer Om het ruwe oppervlak van de aarde te bedekken? Maar leer aan de zolen van m’n voeten Is gelijk aan het ermee bedekken van de hele wereld. Op dezelfde manier is het me onmogelijk Om de stroom van externe gebeurtenissen te bedwingen Maar als ik m’n eigen geest weet te temmen Wat ánders hoef ik dan nog te beheersen?” Deze zinnen sprak meneer  Shantideva  ergens in de achtste eeuw in zijn welbekende, tot boek gemaakte betoog Schoenen aan de voeten en rubber om de wielen; zo gaat de reis gesmeerd in alle richtingen en waar dan ook.  Een reuzentapijt eisen is onzinnig, een asfaltzee idioot. Nóg minder weerstand, nóg meer comfort ondervind je  als je dit fysieke voorbeeld t oepast op ‘mentaal contact’. Hoe ga je naar buiten, het andere tegemoet? Met verwachting of hoop op begrip, meewind,  likes, bloei, winst,  goed weer, ontspanning,... kom je niet ver; je raakt zó uitg...

A thousand people walk by the window A thousand ways to walk expressed Thousand claims to reality Thousand deceptions Thousand possibilities to realize the whole Thousand times unseen Thousand perfected A sea of peace A mass of pain Solid stillness Fluid fright

Of het nu via media is, of aan de tafel met collega’s en zelfs familieleden: het publieke debat doet soms behoorlijk gespannen en chaotisch aan. Nieuwe –ismes schieten als paddenstoelen uit de grond en de éné (hashtag)groep of opinie waarmee we ons kunnen (en onbewust vaak automatisch ook) identificeren staat nog lijnrechter en luidruchtiger tegenover haar tegenhanger dan de andere. Het voelt wat stram allemaal. Blijft er zo nog wel wat over van de gezelligheid? Welke plek wil of moet ik (niet) innemen? Hoe navigeer je in zulk onstuimig water? Er is iets dat we 'gezond verstand' noemen. Common sense. Elk mens is er, per definitie, mee uitgerust; ‘the sanity we are born with.’ Het is een zeker gevoel voor norm, het vermogen om te denken en gedragen op een manier die niet schadelijk is. Gezond of boerenverstand heeft te maken met respect voor dát wat al duidelijk is, dat wat voorhanden is. Elke situatie die zich aandient heeft een werkbare kant. Je verstand gebruiken betek...

If you care about yourself, and don’t sincerely care about the other, then no matter what you undertake in life, although you may have some temporary positive experience, it won’t really work out the way you wanted it. It won’t provide you with anything worthwhile in the long run. If you care about the other, and don’t deeply care about yourself, then whatever you think or say or do might bring some short term gain, but it doesn’t produce any sense of true satisfaction or comfort beyond that. This and that. Life is a totality. And it seems it has to be lived that way in order for there to be success that can't be lost, some sort of well-being that is untroubled by circumstances. It needs to be lived as a totality if it is to be worth the pain and anxiety that come with it.

Eens in de zoveel tijd ontvang ik een e-nieuwsbrief van Khyentse Foundation (KF), een non-profit organisatie die wereldwijd uiteenlopende initiatieven in Boeddhistisch onderwijsland helpt financieren. Zo ook van de week. Ik surf wat door de berichtgeving, en blijf achter in een afscheidsbrief van ene mevrouw Noa Jones, die na veel vrijwillige dienstjaren als “eindverantwoordelijke communicatie” een nieuwe post gaat bekleden. Ergens halverwege de brief staat te lezen: “Door de jaren heen heb ik veel geleerd in de aanwezigheid van Cangioli (algemeen directrice, red.) en enkele andere geweldige dames die al zo lang voor KF hebben gewerkt, maar één ding in het bijzonder heeft m’n visie duidelijk veranderd. Het is de Aziatische cultuur van ‘geven’.   Het is niet dat de westerse cultuur niet gul is, maar er is een Aziatische gewoonte van constant, ongevraagd schenken die ik keer op keer heb ervaren, van Bhutan naar Taiwan naar Hong Kong, naar China, Maleisië, Singapore, en verder. ...

“Wat fijn dat je geboren bent En erg fijn dat je nog leeft En vooral in deze conditie.” Terug van weggeweest. Kerst, oud en nieuw, en jarig-zijn vieren op de thuisbodem. Je was er hoogstwaarschijnlijk deel van, ik hoef niet te vertellen hoe bijzonder fijn en gewoon gezellig dat was. En die nieuwe ome Joep is een verdraaid goeie kerel! Uit de tas pak ik de wenskaarten die ik voor vertrek uit Nederland in de gauwigheid nog mee griste; lees ze hier eens rustig door. Het doet je opleven, wat mensen je toewensen. In slechts een zin of twee. De power van een nobele intentie is zo prachtig. Ik op mijn beurt bedank jou voor het perfecte deel dat je was en bent van ons bezoek en leven. Nepal toen, werd voor ons opnieuw een bevestiging van het grote nut van investeren in afstand en tijd voor studie en reflectie, in zelfonderhoud als voorwaarde voor een behouden vaart. Onder het bekwame oog van gouden ‘gidsen’ die bekend zijn met de diverse valkuilen onderweg. Bekend raken met j...

Koffers gepakt. Voor ik de deur hier achter me dicht trek breng ik graag een kerstgroet. Een moderne. Komisch, serieus.  Van een man wiens ‘Youtube-onderwijs’ het afgelopen jaar indruk maakte, op mij en heel veel jonge mensen wereldwijd. Over het symbool van Jezus en het kruis (pasen werd natuurlijk mogelijk gemaakt door kerst…:-) Intellect en gevoel in noest samenspel. Ik dank dhr. Peterson voor de aanvuring en hoop dat jij er ook iets in hoort. Veel liefde voor de donkerste dagen en wie weet tot gauw.

Een bord met twee boterhammen, en een schaaltje yoghurt met fruit staan voor me op tafel. In plaats van aan te vallen probeer ik eerst even achter het façade van ‘eten’ of ‘brood’ te kruipen. Aan wat daar nu als sandwich ligt is het nodige vooraf gegaan. Mensen en dieren hebben zich ingespannen om de melk, tarwe, vruchten en tig andere ingrediënten te produceren, mixen, verpakken, transporteren… Boeren, bacteriën, magazijnjongens, vogels, kassameisjes, bijen, kippen, productiechefs, werkend voor hun families, toekomstdromen, of lijfsbehoud. Je kunt oneindig ver teruggaan; er is geen begin aan deze schaal yoghurt te ontdekken en in dat opzicht is het een mirakel wat voor me staat op een moment dat ik wens te ontbijten.

Do not worry about not being a good  person Or a kind person Do not worry about your health About your wealth or appearance Worry instead About not doing your best Worry about not putting in any effort to be kind Worry about not getting up after a failure About not remembering your human potential Like growing a plant You take care of the conditions You clear away the weeds Water it Timely and in right amounts The plant will unfold It cannot help itself Flourishing is its nature In the same way, y our very nature The seed of our existence Is growth into ever more b eauty, wisdom, joy Please make sure to take care Of your heart, of your mind Hurry, fear and frustration Come from misunderstanding Just like a plant can't be made to grow By pulling at its leaves or branches Fulfillment and happiness  Cannot be insisted upon But arise naturally f rom right actions It's how life works It responds to our behavior a...

Erop vóór- of achteruit gaan is niet het punt. Winnen en verliezen zijn secundair. Stel je leert klaverjassen. Je krijgt een hand met zevens en achten gedeeld. “Vuiltjes” in kaartjargon, waarmee je slagen halen wel kunt vergeten. Wat betekent dat voor je? Een sein om de kaarten door de kamer te smijten en in een hoekje te gaan zitten? “Volkomen nutteloos spel!” Of gebruik je dit rondje om het spel onder de knie te krijgen, wat roem uit het vuur te slepen en je maat zo goed mogelijk uit de verf te laten komen?

Durf alléén te zijn probeer een keer een tijdje je eigen gezelschap te verdragen spreek dan niet niet met jezelf  of met anderen met wie we in debat gaan  ook als ze er niet zijn wacht luister verdraag jezelf K. Rahner

De last van de wereld op je schouders nemen. Gespierde beeldspraak. Wat deed die Griekse god daar precies?  Meneer Atlas veranderde z’n houding ten opzichte van de wereld. “Dat is misschien niet die grote bol daarbuiten”, dacht hij, “bevolkt met onbekenden en objectief meetbare objecten en gebeurtenissen, en waarvan ik een piepklein oppervlakje tot m’n beschikking heb.” Atlas zag in dat hij tot dan toe langs de lijn had gestaan van z’n eigen leven. De krenten uit de pap had willen vissen, trammelant ontkennend, en de vele families Doorsnee negerend. Maar Atlas werd vervolgens godzijdank niet een betweterige Social Justice Warrior; hij trok er niet op uit om arme drommels met z’n kracht en kennis te behoeden voor de vijand. Hij besloot in plaats daarvan alleen verantwoordelijkheid te nemen voor alles wat ‘ie tegenkwam, voor dát wat er gebeurde, voor de dingen die hij waarnam. Hij zag in dat alles wat hij dacht, zei en deed, z’n wereld hadden gevormd tot hoe die nu was...